PRZECIWWAŻNA SIŁA

Oczywiście nie głoszę teorii siły przeciwważnej jako jedynego wyjaśnienia powsta­nia organizacji związkowych. Żadne tak bardzo złożone zjawisko społeczne nie może mieć chyba jednego prostego wytłumaczenia. Amerykańskie związki zawodowe rozwinęły się w obliczu nie­przejednanej wrogości nie tylko pracodawców, ale często również i społeczeństwa. W takim środo­wisku o wiele łatwiej było zorganizować robotni­ków wysoko niż średnio kwalifikowanych, co nie­wątpliwie wyjaśnia, dlaczego najpierw powstały u nas mocniejsze związki. W dzisiejszym górni­ctwie bituminów i węgla kamiennego, a jeszcze wyraźniej w przemyśle odzieżowym inaczej tłuma­czy się powstanie związków.